Και όμως δεν κατάλαβες το νόημα.



Άρθρα γράφονται και ξαναγράφονται για την σειρά Φαινόμενο του netflix ETHOS και όλα εστιάζουν ακριβώς στα ίδια σημεία. Τη μαντίλα, την ενδοοικογενειακή βία (λεκτική ή ψυχολογική), τη κατώτερη θέση της γυναίκας ... και όμως η σειρά αυτή έχει βαθύτερο νόημα που ποναει.. είναι σαν αλάτι στη πληγή του Λαϊκού Πολιτεύματος που έδωσε στη θέση του σχεδόν αμαχητί στη Προεδρική Δημοκρατια.

Σχεδόν 100 χρόνια δημοκρατίας γιορταζει η Τουρκία, και θα γιόρταζε και 100 χρόνια λαϊκής Δημοκρατίας, με τα θρησκευτικά σύμβολα απαγορευμένα από κάθε σημείο. Μια δημοκρατία που έκλεινε δυνατά τη πόρτα στις μαντηλοφορουσες και τους άνδρες με τα φέσια και τα σαλβάρια. Μια δημοκρατία που δεν έδινε το δικαίωμα επιλογής, και σε πολλές περιπτώσεις  απαγόρευε στις μειονοτητες θρησκευτικές και πολιτισμικές να εκφράζουν ελεύθερα τη γλώσσα και τα πιστεύω τους. Μια δημοκρατία που έκλεινε τη πόρτα των πανεπιστήμιων στα κορίτσια που φόρεσαν μαντήλα. Μια δημοκρατία που πίστευε σε ένα έθνος ανεξάρτητου θρησκείας, σε ένα χώμα και σε έναν ηγέτη. 

Γιατί αυτή η χώρα πολύ πριν γίνει χώρα, ήταν υπόδουλη σε έναν παντισαχ, και ποτέ δεν έζησε ελεύθερη, ποτέ δεν πήρε ανάσα παραπάνω από όσο το επέτρεπε ο πολυχρονεμένος. Η χώρα αυτή τώρα έχει ταυτότητα, έχει νόμισμα, γλώσσα και οι κάτοικοι της έχουν όνομα και επώνυμο, έχουν εθνικότητα και υπηκοότητα, έχουν τίτλους ιδιοκτησίας και η Ευρώπη τους υπολογίζει.
 
Ο άνδρας με τα γαλάζια μάτια άνοιξε το δρόμο της αναγέννησης που δεν έζησε η Τουρκία γιατί ζούσε γύρω από τα σαράγια και τη Σαριά. Ο άνδρας με τα γαλάζια μάτια έγινε Ατα Τουρκ  δηλαδή Πρόγονος (πατέρας) των Τούρκων. Ο άνδρας με τα γαλάζια μάτια τους εβγαλε το φέσι κ επέβαλε με διάταγμα το καπέλο, έσβησε την αραβική (οθωμανική) αλφάβητο κ έφερε τη Λατινική. Ο άνδρας με τα γαλάζια ματια οδήγησε ένα τσούρμο ανθρώπους να δημιουργήσουν έθνος, και αυτό το τσούρμο ανθρώπων αγανακτισμένο πια αποφάσισε να πατάξει κάθετι το οθωμανικό, αποφάσισε να πατάξει κάθε τι θρησκευτικό. Έκλεισε Τζαμιά και τα έκανε μουσεία, εβγαλε τα θρησκευτικά από τα σχολεία, απαγόρευσε τα κατηχητικα, εκπολίτισε τους απολίτιστους και στο τέλος καταράστηκε τη Πόλη που τόσο αγάπησε και την άφησε, κ μετέφερε όλη τη κυβέρνηση στην Άγκυρα, και εκεί έκανε το κεντρο της Τουρκίας. Σε μια πόλη Καθαρή από κάθε αρχέτυπο, από κάθε σύμβολο που θυμίζει κάτι από τα παλιά, σε μια πόλη που μπορεί να γραφτεί η Ιστορία σε καθαρές σελίδες. 

Αυτόν τον άνδρα με τα γαλάζια μάτια των λάτρεψαν οι διψασμένοι Τούρκοι. Τον εκαναν αγαλμα, τον εκαναν τραγούδι, σύμβολο και μύθο. Ο άνδρα με τα γαλάζια μάτια που έκανε βόλτες στα ευρωπαϊκά σαλόνια έφερε στα πάλαι ποτέ οθωμανικά σαράγια κρασιά και αλκοόλ, και χορευε, και κερναγε και γλεντούσε . Ο άνδρας με τα γαλάζια μάτια του οραματίστηκε ένα έθνος, κάτω από μια σημαία, με τη θρησκεία να είναι προσωπικο θέμα του καθενός και να μην επιβάλλεται. 

Οι θρησκευόμενοι μπήκαν στο περιθώριο. Δεν ανήκαν πουθενά. Κοινωνίες στην Ανατόλια που εξισλαμίστηκαν τώρα χάνουν κ τη γλώσσα- διάλεκτό και τη θρησκεία τους. Ανεβαίνουν στα Βουνά και ζητάνε δικαιωση.

Τα σχολεία απαγορεύουν τη μαντήλα. Δεν υπάρχουν και ας ζούσαν ανάμεσα μας. Η μόδα επιβάλει περμανάντ, βατές κ φούστες κοντές. Ο θρησκευόμενος γινεται τζαχιλ και γιομπαζ. Λέξεις συνωνυμες με την  αγραμματοσύνη και τον α-πολιτισμό. 

Το Καντικιοι, το Μποσταντζι, το Σισλι, κέντρα σημαντικής πολιτισμικής σημασίας για την Πόλη και τη Τουρκία ενδεχομένως, γεμίζουν εξευρωπαϊσμένους που ξεχνάνε  πως γινεται το απτες (εξαγνισμός σώματος πριν τη προσευχή), δε μπαίνουν σε τζαμί, δεν κάνουν παρεα με θρησκευόμενους και θεωρούν εύκαιρα τις σπουδές στο εξωτερικό. Θεωρούν μπαναλ το ναμαζ (ισλαμική προσευχη) και τρέχουν σε πιλάτες και γιογκα. Η Μαλτα και η Αγγλία γεμίζουν εφήβους τουρκους που μαθαίνουν αγγκικα σε καλοκαιρινά κολέγια. Ο γάμος πολιτικός ενώ ο θρησκευτικός  είναι τόσο ντεκαντας που ούτε καν αναφέρεται. 

Σε αυτόν τον κόσμο οι μειονοτητες ζουν με το φόβο απέλασης, εγκατάλειψης, στιγματισμού. Σε αυτόν τον κόσμο που θα έπρεπε ολοι να ανασαίνουν ελεύθερα, ήσουν εγκλωβισμένος. 

Είναι τόσο χωμένος μέσα στη μνήμη τους ο άνδρας μετά γαλάζια μάτια που καταντάει εθνικιστικά παρεξηγήσιμο. 

Μετά τη χούντα του 80 (γύρω στο 84) οι κεμαλικοι ανεβαίνουν επίπεδο. Αποκτούν δυναμη. Γίνονται ελίτ και τα παιδιά τους πλέον έχουν κοινωνικές, πολιτικές γνώσεις κ απόψεις. Υπάρχει μόρφωση, επίπεδο, μέλλον. 

Η μαντήλα εξακολουθεί να είναι στίγμα, εξακολουθεί να κλείνει πόρτες. Η θρησκεία γινεται τόσο άγνωστη στη νέα γενιά που μετατρέπεται σε ταμπου.
 
Και έρχεται το 2000 και όλα σιγά σιγά αλλάζουν. Μέσα σε 20 χρόνια ήρθαν τα πάνω κάτω. Αυτό που 80 χρόνια προσπαθούσαν να διαγράψουν τώρα εμφανίζεται και πάλι. Τα πράσινα μάτια φεύγουν, κ έρχονται τα καρό σακάκια. 

Το αγορι απ το Κασιμπασα, ο γιος του Ιμάμη διαγραφεί τη Λαϊκή δημοκρατία και την κάνει Προεδρική. Ειναι ο τελευταία πρόθυμους για της Τουρκίας κ ο Πρώτος  Πρόεδρος της.

Το αγόρι απ το Κασιμπασα,  ο γιος του Ιμάμη φερνει τη μαντήλα στη τηλεόραση, σε δημοσιογράφους, σε δασκάλες, σε καθηγήτριες, στα πανεπιστημεια. Εκεί το χάσμα μοιάζει αχανές.  Κοινωνικος ρατσισμός και περιθωριοποίηση, άγνοια και  φόβος. Για να έρθει το 2013 να στιγματίσει ανθρώπους και το 2016 η ζυγαριά να αλλαξει ισορροπίες.

Δεν ξέρω αν θα το καταλάβεις ... αλλά ότι ήταν τα 80 χρόνια Κεμαλισμού, ειναι τα 20 χρόνια του Ερντογαν. Διαγραφή του παρελθόντος. Πείσμα στο πείσμα. Δυο πόλοι. Δυο κόσμοι που είναι αδύνατο να καταλάβει ο ένας τον άλλο. Δυο ηγέτες που έχουν ανάγκη τη πολιτική δύναμη τόσο πολύ που ο μόνος τρόπος να μπορέσουν να παραμείνουν στην εξουσία είναι να απαγορεύουν αυτά που δε μπορούν να διαχειριστούν. Με αποτέλεσμα να δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις. 

Ο άνδρας μετά γαλάζια μάτια κ το αγόρι απο το Κασιμπασα, ο γιος του Ιμάμη  θέλησαν να φτιάξουν το κόσμο όχι πατώντας στην ιστορία αλλά διαγράφοντας την. Και έτσι άλλαξαν και τη συνείδηση του κόσμου. Και ο θρησκευόμενος έγινε Πραγματικά τζαχιλ και γιομπαζ γιατί μόνο έτσι θα μπορέσει μα διαφυλάξει τη πίστη του και τη ταυτότητα του. Για να έρθει σε 20-30 χρόνια (το  2050) μια μαντηλοφορουσα  Ψυχολογος, να έχει ηθικο πρόβλημα με την ξεσκέπαστη ασθενή της που η κακομοίρα είναι άθεη, άπιστη χωρίς ταυτότητα και ήθος. 

Η σειρα αυτή δείχνει τους δυο πόλους και λέει ότι.. μόνο μαζί, χέρι χέρι μπορούμε να συνεχίσουμε. Η Τουρκία δεν έχει ανάγκη από ηθικούς, φεμινιστικούς, πολιτικούς και οικολογικούς αγώνες. Η Τουρκία έχει ανάγκη από Αλληλοσυγχωρεση των πολιτών της. Να συγχώρεσει ο Αρμενιος τον Κούρδο και ο Κούρδος το Πόντιο και ο Πόντιος τον Εβραίο. Και ολοι μαζί να βαδίζουν χέρι χέρι κάτανοωντας και υποστηρίζοντας τη Διαφορετικότητα. Η Μαριέμ μαντηλοφορούσα με τα πράσινα μάτια πλησιάζει την μοντέρνα αυστηρή και γεμάτη ζεν(!) Πέρι..και μαζί γνωρίζοντας η μια την άλλη κατανοούν τα λάθη του παρελθόντος, ζουν μαζί το παρόν ετοιμάζοντας πίτες που καμια φορά αξίζει το κόπο να  τους κάνουμε μια αλλαγή και απο τον κιμά να περάσουμε στο τυρί...γιατί έτσι θα καταλάβουμε ο ένας τον άλλο.. με συμβιβασμούς.Ο μοναδικός τρόπος να προχωρήσεις είναι να ξερεις το παρελθόν σου. 


Όσοι δε γνωρίζουν το παρελθόν υπάρχει κίνδυνος να το επαναλάβουν. 
George Santayana  


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...